– Kuratorom spodobał się pomysł uczenia się bez nadzoru. Kiedy zobaczyli 200-letnie archiwum dzieł sztuki i to jak sztuczna inteligencja tworzy z niego nowe światy… widać było zdumienie na ich twarzach –  opowiadał później magazynowi „Fast Company”.

Dzieło stało się tak popularne, że mówiły o nim media na całym świecie, a w online stało się wiralem, w efekcie MoMA kupiła je, aby zatrzymać na stałe w swojej przestrzeni. – Ten projekt na nowo kształtuje relację między tym, co fizyczne i wirtualne, realne i nierealne – oznajmiła kuratorka wystawy, Michelle Kuo. Wraz z tym zakupem twórca przeszedł do historii jako jeden z dwóch artystów cyfrowych, których prace trafiły po raz pierwszy do ​​stałej kolekcji muzeum. Reklamowano to jako „triumfalne wejście sztucznej inteligencji do kanonu sztuki muzealnej”, choć nie wszyscy się nim zachwycali. Krytyk Ben Davis ironicznie porównał „Unsupervised” do „niezwykle inteligentnej lampy przypominającej lawę”.

Dataland to kolejny logiczny krok w eksploracji sztucznej inteligencji i sztuki przez firmę Refik Anadol Studio, założoną przez Anadola i jego żonę, artystkę Efsun Erkiliç. Celem tej przestrzeni jest wyciągnięcie cyfrowych dzieł z wystaw tymczasowych lub narożnika muzeum i uczynienie z nich całego muzeum. – Widzę je jako cyfrowy ekosystem, w którym dane, sztuczna inteligencja i ludzka kreatywność łączą się na wielką skalę – zdradza urodzony w Stambule i mieszkający w Los Angeles artysta.

Pomysł polega na przesuwaniu granic w doświadczaniu sztuki i technologii. Jak mówi, posiadanie stałej przestrzeni pozwala mu marzyć bez ograniczeń, tworząc dzieła, które nie byłyby możliwe w bardziej tradycyjnych wnętrzach. – Mam nadzieję, że uda się nam zrewolucjonizować muzeum w erze sztucznej inteligencji, a jednocześnie wyeksponować innowacyjne prace artystów cyfrowych, którzy od dawna są postrzegani ze sceptycyzmem przez bardziej tradycyjne placówki – powiedział „Guardianowi”, dodając, że chce też zapewnić przestrzeń do prowadzenia bieżących badań naukowych i technologicznych.

JAK „ŁOWCA ANDROIDÓW”

Jego zdaniem, Los Angeles i Kalifornia to „właściwe miejsce do wyobrażania sobie nowych światów”. Od dawna jest fanem „Łowcy androidów”, kultowego filmu Ridleya Scotta, dlatego inspiracją do stworzenia muzeum sztuki AI w sercu miasta był właśnie ten obraz science-fiction z 1982 roku. Jego wyobraźnię rozpaliła scena, kiedy android Rachael zdaje sobie sprawę, że jej wspomnienia nie są prawdziwe, ale to fałszywe implanty. Od tej chwili jedną z jego inspiracji jest pytanie: co maszyna może zrobić z cudzymi wspomnieniami? Hołdem dla tej sceny będzie właśnie Dataland.

Obiekt powstanie w nowym kompleksie obok Muzeum Sztuki Współczesnej (Moca), Broad Museum i siedziby filharmonii w Los Angeles, tworząc przestrzeń dla sztuki poświęconej sztucznej inteligencji wśród najbardziej prestiżowych obiektów kulturalnych Los Angeles. Specjalnie na te potrzeby zostanie zbudowany The Grand LA, wielofunkcyjny kompleks, który obejmuje luksusowy hotel, apartamenty i obiekty rozrywkowe, a centralne miejsce zajmie w nim pierwsze na świecie muzeum AI.

Nie wiemy, jak będzie wyglądać, ale Anadol wyznał, że próbuje stworzyć nową, zaawansowaną technologicznie fizyczną przestrzeń muzealną o powierzchni ponad 1,8 tys. m², wyposażoną „w chmurę obliczeniową, specjalne czujniki i inne narzędzia, które pozwolą w wyjątkowy sposób płynnie łączyć świat rzeczywisty i cyfrowy”. Zapewnił również, że będzie promować etyczną sztuczną inteligencję i korzystać z odnawialnych źródeł energii. – Dataland stworzy Komisję ds. etyki, która będzie doradzać w kluczowych kwestiach, takich jak zarządzanie sztuczną inteligencją, odpowiedzialność za środowisko i względy etyczne związane z gromadzeniem danych – obiecał.

Wielki Model Przyrody – model sztucznej inteligencji o otwartym kodzie źródłowym, opracowywany we współpracy z ONZ (tutaj o tym pisaliśmy jako jedyni w kraju), który stanie się pierwszym eksponatem w muzeum – opiera się na rygorystycznych zasadach etycznych. Polega na zbieraniu danych nie od ludzi, ale z lasów deszczowych, lodowców i innych ekosystemów w celu zasilania modelu sztucznej inteligencji, tworząc oszałamiające wrażenia multimedialne, które łączą widzów ze światem przyrody.

– Korzystamy z komputerów zasilanych energią odnawialną, aby zminimalizować nasz ślad węglowy – mówi, a procesy gromadzenia danych – jak deklaruje – są przeprowadzane w sposób odpowiedzialny, dzięki udokumentowanym zezwoleniom, co gwarantuje, że ich sztuka oparta na sztucznej inteligencji jest zgodna z wartościami, które szanują zarówno przyrodę, jak i kreatywność człowieka. Anadol współpracuje m.in. z Google w celu znalezienia źródeł energii innych niż paliwa kopalne i stworzenia zrównoważonego parku energetycznego w Oregonie.

ZŁO CZY DOBRO AI

Artysta podkreśla szersze obawy społeczne dotyczące AI, w szczególności jej wpływu emocjonalnego na ludzi i gospodarczego na różne branże. Dlatego nawiązał współpracę z neurobiologiem z University of California San Francisco, Adamem Gazzaleyem, aby ilościowo określić wpływ wielkoskalowej sztuki sztucznej inteligencji na ludzką psychikę i ciało. Przewiduje, że badania, które zostaną opublikowane w przyszłym roku, otworzą nowy rozdział w zrozumieniu, w jaki sposób sztuka AI może wpływać na emocje i funkcje poznawcze człowieka.

– Maszyny nie powinny być jedynymi twórcami. To okropna przyszłość, jeśli pozwolisz maszynom wykonywać pracę twórczą – Anadol liczy, że dzięki nowemu muzeum uda mu się obalić mit, że sztuczna inteligencja zabierze pracę aktorom, scenarzystom, malarzom czy innym artystom. ​​– Ważne jest, aby artyści budowali własne narzędzia sztucznej inteligencji i że samo korzystanie z narzędzia stworzonego przez kogoś innego nie wystarczy. Ja zbieram własne dane, trenuję własny model. Dosłownie współtworzę z maszyną na każdym kroku – dodał.

Dataland początkowo miało być przedsięwzięciem nastawionym na zysk, jednak twórca chce muzeum przekształcić w organizację non-profit, jeśli uda się pozyskać patronów, którzy to umożliwią. Planuje publicznie udostępniać narzędzia edukacyjne dla uczniów i nauczycieli, umożliwiające eksperymentowanie z kreatywnością opartą na sztucznej inteligencji. Marzy mu się, by to miejsce stanowiło wyzwanie nie tylko dla tego, jak współcześnie tworzymy sztukę, ale jak postrzegamy samą kreatywność. –  Muzeum łączące ludzką wyobraźnię z inteligencją maszyn i najbardziej zaawansowanymi dostępnymi technologiami, jest spełnieniem jednego z moich największych marzeń – zapewnia.

Przede wszystkim wierzy w twórczy potencjał sztucznej inteligencji. – AI jest czymś więcej niż narzędziem. Dosłownie. W historii ludzkości nigdy nie mieliśmy inteligencji jako technologii – nie kryje entuzjazmu. – Sztuka AI jest bardzo nową formą sztuki. Jest ledwie eksplorowana. Dopiero się rozkręca. ﹡